Gronkowiec złocisty to bakteria wytwarzająca tzw. enterotoksynę, która sprawia, iż jest on bardzo odporny na działanie wysokich temperatur. Szacowano, iż ponad 15% całej populacji jest nosicielem tej bakterii, dlatego gronkowiec złocisty bardzo szybko się rozprzestrzenia. Tak naprawdę ciężko jest zidentyfikować występowanie tego drobnoustroju w organizmie człowieka, ponieważ nie powoduje on jakichkolwiek wyraźnych objawów. Gronkowiec złocisty potrafi wywołać u ludzi szereg innych jednostek chorobowych. Ze względu na to, iż gronkowiec złocisty należy do bardzo szybko rozprzestrzeniających bakterii, zarazić się nim może każdy, nawet poprzez styczność z zakażonymi przedmiotami, wystarczy kontakt z nosicielem albo drogą kropelkową. Tak więc zakazić się gronkowcem złocistym można w bardzo łatwy i szybki sposób. Nawet drobne zranienie może skutkować tym, iż do krwi i tkanek dostaną się bakterie gronkowca. Ponadto, spożywanie płynów czy pokarmów, które są zarażone, stanowi wysokie ryzyko zakażenia się gronkowcem złocistym. Niestety dotychczas nie stworzono szczepionki na gronkowca złocistego.
Zakażenia wywoływane przez gronkowca złocistego
Gronkowiec złocisty przede wszystkim wywołuje infekcje dróg oddechowych; choroby skóry, takie jak czyrak jak również zapalenie płuc, zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie opon mózgowych, zapalenia żył oraz zakażenia układu kostnego i ropnie narządowe. Według badań, choroba ta dotyczy przede wszystkim tych ludzi, których układ immunologiczny jest mocno osłabiony, czyli są to np.: matki karmiące, dzieci, osoby w wieku podeszłym albo po prostu osoby chore.
Jakie są przyczyny zakażenia?
Najczęściej bakterie gronkowca złocistego zlokalizowane są w gardle oraz jamie nosowej, jednak u kobiet znajdują się one również w okolicy narządów płciowych. Do zarażenia nimi może dojść na skutek nawet drobnego zranienia albo spożycia jedzenia zakażonego toksynami gronkowca (w szczególności dotyczy to produktów mięsnych i nabiału) – jako że jest on bardzo odporny na obróbkę wysokich temperatur. Jeżeli chodzi o podstawowe, a zarazem najważniejsze przyczyny zarażenia gronkowcem złocistym, są to niska odporność organizmu oraz nieprzestrzeganie higieny. W grupie największego ryzyka pod względem zarażenia się tą bakterią znajdują się dzieci i osoby w podeszłym wieku.
Jakie są objawy?
Ze względu na to, iż gronkowiec złocisty stanowi bardzo inwazyjną bakterię, w zależności od miejsca, w którym zlokalizowane jest zakażenie, może skutkować ono różnymi dolegliwości o bardzo odmiennych objawach. Zazwyczaj wyróżnia się zakażenia skóry oraz tkanek podskórnych i miękkich, jak również zakażenia układowe. Zakażenie skóry gronkowcem złocistym bardzo często skutkuje powstawaniem czyraków, rozwojem liszajów czy ropni. Są również inne rodzaje infekcji, bardziej specyficzne, takie jak na przykład zapalenie sutka (najczęściej rozwija się u kobiet karmiących piersią). Taka zmiana skórna przybiera zazwyczaj czerwoną barwę, a następnie dochodzi do przerwania skóry.
Mało osób zdaje sobie sprawę z tego, iż jęczmień (jest to ropna infekcja, która powstaje w okolicy powiek) również jest efektem zakażenia gronkowcem złocistym. W początkowym stadium jęczmień objawia się swędzeniem i zaczerwienieniem, natomiast w późniejszych fazach dochodzi do opuchlizny powieki, której towarzyszą nieprzyjemny ból wraz z łzawieniem. Bardzo ważne, żeby w przypadku jęczmienia nie podejmować prób usuwania go samodzielnie. Trzeba wytrzymać tę zmianę skórną, żeby sama znikła w wyniku pęknięcia albo wysuszenia.
Jeżeli chodzi o układowe zakażenia gronkowcem złocistym, są one o wiele poważniejsze, gdyż dość często infekcja w tych przypadkach może skutkować zapaleniem płuc – to z reguły powikłanie po grypie. Może również dojść do powstawania takich zespołów, jak np.: zapalenie dróg moczowych, tchawicy, mięśnia sercowego, a nawet zapalenia mózgu połączone z ropniami mózgu. W bardzo skrajnych przypadkach zakażenie gronkowcem złocistym przyjmuje postać posocznicy, która się objawia przyśpieszonym biciem serca oraz nagłą zmianą temperatury ciała.
Leczenie
Przede wszystkim obecność gronkowca złocistego należy zdiagnozować. Aby wykryć obecność bakterii gronkowca, należy wykonać badanie krwi, moczu albo tkanki zakażonego miejsca. W razie stwierdzenia obecności bakterii, lekarz zleca kolejne specjalistyczne badania w celu dobrania, a następnie wdrożenia odpowiedniego sposobu leczenia. Ogólnie rzecz biorąc gronkowiec złocisty leczy się za pomocą antybiotyków. Niestety, szereg szczepów wytwarza toksynę panicylazę, co sprawia, iż bakterie są bardzo odporne na penicylinę. Pewne szczepy powodują także odporność na inne rodzaje antybiotyków.
