Ścieżka STARa w Starachowicach śladami legendarnych ciężarówek

Starachowice i samochody STAR to duet, który zapisał się w historii polskiej motoryzacji. Ścieżka STARa to wyjątkowy szlak turystyczny upamiętniający te kultowe ciężarówki, które niegdyś dominowały na polskich drogach. Spacerując po mieście, można zobaczyć odrestaurowane modele, poznać historię fabryki i zdobyć unikalną odznakę krajoznawczą. To nie tylko gratka dla fanów motoryzacji, ale też świetna lekcja historii i technologii.

Ścieżka STARa i jej historia

Starachowice od zawsze kojarzą się z legendarnymi ciężarówkami STAR, które przez dekady służyły w wojsku, straży pożarnej, budownictwie i transporcie. Aby upamiętnić to dziedzictwo, w 2018 roku powstała Ścieżka STARa wyjątkowy szlak, na którym można podziwiać odrestaurowane modele tych kultowych pojazdów. Pomysł pojawił się przy okazji 70-lecia uruchomienia fabryki i od razu zyskał uznanie mieszkańców oraz turystów.

Nie jest to projekt jednorazowy ścieżka stale się rozwija, a kolejne egzemplarze sukcesywnie dołączają do ekspozycji. Obecnie na trasie znajduje się dziewięć ciężarówek, ale w planach są następne! Każdy z tych pojazdów to fragment historii Starachowic i dowód na to, jak wielkie znaczenie miała tutejsza fabryka. Każdy STAR to inna historia wojskowy, budowlany, ratowniczy a ich różnorodność pokazuje, jak wszechstronne były produkowane tu samochody.

Ścieżka nie tylko przypomina o przemysłowej potędze miasta, ale też stanowi świetną atrakcję turystyczną. To gratka dla pasjonatów motoryzacji i techniki, ale też dla rodzin, które chcą odkryć nietypowe oblicze Starachowic. Odwiedzając ścieżkę, można poczuć się jak na żywym muzeum pod gołym niebem, gdzie stalowe legendy opowiadają swoją historię każdemu, kto zatrzyma się na chwilę i spojrzy na nie z bliska.

Punkty na trasie gdzie zobaczyć ciężarówki?

Ścieżka STARa to nietypowa ekspozycja pod gołym niebem, rozsiana po całych Starachowicach. W różnych częściach miasta ustawiono dziewięć ciężarówek, a każda z nich reprezentuje inny model i inną funkcję. Niektóre z nich stoją przy głównych ulicach, inne ukryły się w mniej oczywistych miejscach. Jeśli chcecie zobaczyć wszystkie, warto dobrze zaplanować trasę na piechotę może to być nie lada wyzwanie!

Każdy pojazd jest oznakowany tablicą informacyjną, choć ich stan bywa różny niektóre wymagają już odświeżenia, ale większość nadal dostarcza ciekawych informacji. Niektóre lokalizacje są wygodne pod względem dojazdu i parkingu, ale są też miejsca, gdzie będziecie musieli się trochę pogimnastykować, żeby dobrze obejrzeć eksponat.

Lista pojazdów na trasie to prawdziwa gratka dla fanów motoryzacji:

• Star 200 Aleja Niepodległości i ul. ks. Kardynała S. Wyszyńskiego
• Star 660 ul. Radomska, obok Urzędu Miejskiego
• Star 1142 ul. Kielecka i ul. Radomska
• Star 28 obok Centrum Handlowego Galardia
• Star 25 Skwer E. Masalskiego przy ul. Ostrowieckiej
• Star 266 rondo prezydenta Lecha Kaczyńskiego
• Star A 66 Żuraw ul. Iglasta
• Star 660 MZ skrzyżowanie ul. Iłżeckiej z Krańcową
• Star 660 M1 rondo Solidarności

Szczególne wrażenie robi Star A66 Żuraw , który do dziś prezentuje się imponująco. Każdy z tych pojazdów to kawałek historii Starachowic i całej polskiej motoryzacji.

Ścieżka wciąż się rozwija już teraz wiadomo, że wkrótce dołączy do niej dziesiąty pojazd! Nowy eksponat ma stanąć przy wjeździe do miasta od strony Tychowa, co tylko potwierdza, że projekt żyje i nadal będzie przyciągał zarówno mieszkańców, jak i turystów. Jeśli więc myśleliście, że widzieliście już wszystko, warto tu wrócić i zobaczyć, co nowego pojawiło się na trasie!

Historia STARa od pierwszej ciężarówki po zamknięcie fabryki

Po II wojnie światowej Polska pilnie potrzebowała własnych ciężarówek, a idealnym miejscem do ich produkcji okazały się Zakłady Mechaniczne w Starachowicach , przekształcone w Fabrykę Samochodów Ciężarowych Star”. To tutaj w 1948 roku powstała pierwsza w pełni polska ciężarówka Star 20. Jej premiera miała miejsce na kongresie zjednoczeniowym PZPR w Warszawie i od razu stało się jasne, że to dopiero początek wielkiej motoryzacyjnej historii.

W pierwszym roku działalności z taśmy produkcyjnej zeszło 245 ciężarówek, ale już w 1951 roku fabryka wyprodukowała 1568 egzemplarzy , a dwa lata później licznik przekroczył 10 tysięcy. Kolejne dekady to okres dynamicznego rozwoju w 1981 roku wyprodukowano 500-tysięczną ciężarówkę , a STAR-y były eksportowane do wielu krajów, od ZSRR po Afrykę.

Zakład zajmował imponujący teren ponad 160 hektarów, a w szczytowym momencie zatrudniał ponad 20 tysięcy pracowników. Produkowano tu zarówno klasyczne ciężarówki z napędem 4×2, 4×4, 6×6, jak i prototypowe autobusy (m.in. N50, N51 i N52). Fabryka była dumą regionu, a samochody STAR przez dziesięciolecia pracowały w wojsku, straży pożarnej, budownictwie i transporcie.

Lata 80. przyniosły jednak poważne problemy. Kryzys gospodarczy i zmiany ustrojowe w Polsce sprawiły, że fabryka zaczęła tracić rentowność. W 1991 roku FSC STAR przekształcono w spółkę, a jej akcje przejął Sobiesław Zasada. Pomimo wielkich planów, firmie nie udało się odzyskać dawnej świetności. Ostatecznie w 1999 roku zakład został sprzedany niemieckiej firmie MAN , która kontynuowała produkcję przez kilka lat, ale w 2006 roku zapadła decyzja o całkowitym zakończeniu produkcji ciężarówek STAR.

Odznaka Krajoznawcza Ścieżka STARa jak ją zdobyć?

Dla tych, którzy lubią łączyć zwiedzanie z kolekcjonowaniem pamiątek, Odznaka Krajoznawcza Ścieżka STARa” to świetna motywacja do odkrywania historii starachowickich ciężarówek. Ustanowiona przez Zarząd Oddziału Międzyszkolnego PTTK w Starachowicach , jest ukłonem w stronę bogatego dorobku technicznego FSC STAR oraz zachętą do poznania miasta i okolic.

Zdobycie odznaki wymaga wykonania dwóch prostych zadań. Po pierwsze, trzeba odwiedzić ekspozycję poświęconą ciężarówkom STAR w Muzeum Przyrody i Techniki w Starachowicach i udokumentować swoją wizytę zdjęciem na tle wystawy. Po drugie, należy odnaleźć wszystkie ciężarówki na Ścieżce STARa i również zrobić sobie przy nich zdjęcia.

Po skompletowaniu zdjęć wystarczy zgłosić się do Oddziałowej Komisji Turystyki Kwalifikowanej PTTK w Starachowicach (al. Armii Krajowej 1) w celu weryfikacji. Jeśli wszystko się zgadza, można zakupić odznakę za około 20 zł.

Co ważne, odznaka jest jednostopniowa , nie ma ograniczeń czasowych na jej zdobycie i może ją zdobyć każdy zarówno dzieci, jak i dorośli, pieszo, rowerem lub w ramach wycieczek zorganizowanych. To świetny sposób na odkrywanie miasta i zanurzenie się w historię kultowych STARów!